TBMM Zelzele Araştırma Komitesi raporunda Türkiye’deki kentsel dönüşüme ait ayrıntıların yer alırken, kaçak yapıların mülkiyet sıkıntısının tahlili için “dönüşüm affı” yapılması önerildi.
Milliyet gazetesinden Başkan Yılmaz’ın haberine nazaran; Türkiye’de 6.7 milyon konutun dönüştürülmesi gerektiğine dikkat çekilen raporda şu bilgilere yer verildi:
“Dönüştürülecek bir bağımsız kısmın ortalama büyüklüğünün 150 metrekare olduğu varsayımıyla 6.7 milyon bağımsız kısmın maliyetinin kanun kapsamında sağlanan dayanaklar hariç 6.8 trilyon TL hesaplanmaktadır. Buna kamulaştırma ile finansal takviyelerin maliyeti de dahil edildiğinde takriben 10 trilyon TL kaynağa muhtaçlık duyulacağı iddia edilmektedir. Türkiye’de 489 bin 576 kamu hizmet binasından 195 bin 830’nun güçlendirilmesi gerekiyor. Bir kamu binasının toplam alanının ortalama 2000 metrekare olduğu, hizmet binalarının ünite metrekare fiyatı 6825 TL alındığında 1 trilyon 69 milyar TL güçlendirme maliyeti öngörülmektedir.”
Raporda, dönüşümün hızlandırılmasına yönelik olarak, mülkiyet meselelerinin tahlili için “dönüşüm affı” önerisi de dikkat çekti. Taşınmazların bir kısmının mülkiyet hakkının bina maliklerine ilişkin olmamasının dönüşüm sürecinde sorun yarattığı belirtilen raporda, geçen yıllarda çıkarılan 2 imar Affı Yasası ile Hazine topraklarının üzerinde kaçak binası olanlara belirli kriterler ekseninde satıldığı hatırlatıldı. Bu alanlarda mülkiyet hakkı konusunda sorun tespit edildiğinin aktarıldığı raporda, şunlar kaydedildi:
“Hukuki düzenlemelerle, vaktinde zilyetlerine (bina maliklerine) sağlanmış olan ‘tapu alma’ imkânına karşın, ya kanunda öngörülen mühlet içerisinde gerekli müracaatta bulunulmamış olması ya da müracaatta bulunulmuş olsa dahi sonradan mali yükümlülüklerin yerine getirilmemiş olması (taksitlerin ödenmemesi gibi) sebebiyle, mülkiyet hakkının kazanılamadığı, kelam konusu taşınmazların mülkiyetinin hala Hazine yahut öteki kamu yönetimlerine ilişkin olduğu, bu durumun da kentsel dönüşüm uygulaması sırasında değerli bir sorun oluşturduğu, çünkü, taban mülkiyeti kendisine ilişkin olmayıp yalnızca binanın maliki olan vatandaşların, uygulama sırasında ve sonrasında ‘enkaz bedeli’ almak dışında, hak sahibi olamadığı tespit edilmiştir. Bu sebeple, kentsel dönüşüm uygulamasının vatandaş mağduriyetine sebep olmadan hızla sürdürülebilmesini teminen ve dönüşüm faaliyetlerinin istenilen düzeylere ulaşması için, izah edilen mülkiyete ait sıkıntının kentsel dönüşüm alanı olarak ilan edilen bölgelerle sonlu olmak üzere yapılacak hukuksal bir düzenleme ile çözülmesine gereksinim duyulmaktadır.” (KAYNAK)