Geçtiğimiz hafta Uzay İstasyonu için yörüngeye Long March 5B ismindeki roketini fırlatan Çin, roket kesiminin Dünya atmosferine denetimsiz bir halde giriş yapmasına müsaade verdi. Long March 5B isimli roketin modülleri Hint Okyanusu’na zararsız bir formda düştü, lakin Çin’in bu tavrı tüm dünyadan reaksiyon topladı.
1,8 milyon pounddan (yaklaşık 25 ton) daha ağır olan Long March 5B roketi, 24 Temmuz’da Wenchang uzay limanından fırlatıldı. Roket, Çin’in inşa sürecinde olan uzay istasyonu Tiangong’a yeni bir modül taşıyordu.
Çin’in Uzay Ajansı dün resmi Weibo toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, roketin enkazının “büyük çoğunluğunun” atmosfere yine giriş sırasında yaklaşık yandığını lakin geriye kalan kısmın 119.0 derece Doğu ve 9.1 derece Kuzey’de “denize çakıldığını” bildirdi. Çin’in açıklamasında karaya rastgele bir enkaz düşüp düşmediği belirtilmedi.
UZMANLAR ÇİN’İ UYARMIŞTI
Uzmanlar, 55 metrelik roketin devasa boyutunun ve fırlatma sürecinin riskli dizaynının, Dünya atmosferine tekrar girerken roket enkazının yanmayacağı konusunda Çin’i uyarmalarına karşın roket 24 Temmuz’da fırlatıldı. Tüm reaksiyonlara karşın roketin yaklaşık 25 tonluk birinci evresi yörüngeye fırlatıldı. Ancak beklendiği üzere enkaz denetimden çıkarak fırlatışından 1 hafta sonra yere çakıldı.
Enkazın Malezya üzerinden geçtiği sav edilen manzaralarda paylaşıldı. Lakin hiçbir yetkili kurum bu imajları onaylamadı.
NASA Yöneticisi Bill Nelson başta olmak üzere birçok kurum, Asya ülkesinin bu denetimsiz tavrını eleştirdi. Nelson yaptığı açıklamada, ” Çin Halk Cumhuriyeti, Long March 5B roketinin Dünya’ya geri dönmesiyle ilgili yörünge bilgilerini paylaşmadı” dedi.
Fakat Nelson’a nazaran, Long March 5B üzere “oldukça yüksek can ve mal kaybı riski” taşıyan ağır yüklü araçların potansiyel enkaz tesiri göz arkası edilmemeli.
Çin, Wentian adlı ikinci modülü Tiangong uzay istasyonuna eklenmek üzere muvaffakiyetle fırlatıldı. Wentian modülü, Çinli astronotların istasyonda geçirdikleri müddet boyunca çeşitli bilimsel deneyler yapmalarını sağlayan donanımları içeriyor.
Enkazın birden fazla atmosferde yandığı için tehlike yaratmadı, fakat Dünya’ya düşmesi beşerler için büyük bir tehlike oluşturdu.