Doğa Muhafaza Merkezi Biyolojik Çeşitlilik Uzmanı Dr. Durmuş, dünyada aslan nüfusunun son 20 yılda yüzde 43 azaldığını belirtti. Durmuş, “Şu an dünyada aslan sayısının çok önemli bir düşüşle 20 bin ila 39 bin ortasında olduğu varsayım ediliyor. Ömür alanlarının daralması ve kaçak avcılık üzere faktörler bu azalmanın temel sebepleri arasında” dedi.
Uluslararası Doğayı Muhafaza Birliği’nin 2014’te ‘Tehdit Altındaki Çeşitler Kırmızı Listesi’ne aldığı aslanların azalan popülasyonuna dikkati çekmek için her yıl 10 Ağustos, Dünya Aslan Günü olarak kutlanıyor.
Dünya Aslan Günü münasebetiyle soruları yanıtlayan Tabiat Müdafaa Merkezi Biyolojik Çeşitlilik Uzmanı Dr. Mustafa Durmuş, Afrika Cumhuriyeti, Tanzanya, Kenya, Botsvana ve Zimbabve’nin, aslan nüfusunun en ağır bulunduğu ülkeler olduğunu söyledi.
Aslanların Afrika kıtası dışında yalnızca Hindistan’da Gir Forest Ulusal Parkı’nda yaşadığı bilgisini veren Durmuş, “Daha evvelden ise Sahra ve Kalahari Çölü hariç tüm Afrika’da, Arap Yarımadası çölleri hariç Hindistan, Kafkasya ve Balkanlar ortasında kalan bölgede yaşadıkları biliniyor” diye konuştu.
“UZUN VADEDE EKOSİSTEMİN YAPISI BÜSBÜTÜN DEĞİŞEBİLİR”
Ekolojik istikrar içindeki en kıymetli bağlardan birinin av-avcı bağı olduğunu ve aslanlar gibi yırtıcı hayvanların hem otçul hayvan popülasyonları üzerinde hem de ekosistem içinde öteki münasebetler üzerinde denetim edici rolü bulunduğunun altını çizen Durmuş, şöyle devam etti:
“Ekolojik bağlardaki kırılmalar dengeyi bozar. Aslan sayısındaki düşüş, makus senaryoyu düşünürsek aslan kuşağının yok olması, ekosistem üzerinde esaslı bir değişime neden olur. Aslan üzere üst seviye avcıların yok olması, otçul canlılar üzerindeki denetimin kaybolmasına neden olur. Otçul canlıların sayısının artması bitkiler üzerindeki baskıyı artırır, hayatları bitkilere bağlı olan öteki çeşitler bu değişimden etkilenir. Bu zincirleme tepki uzatılabilir, uzun vadede ekosistemin yapısı büsbütün değişebilir. Tabiattaki dengeyi değiştiren durum, sonuçları prestijiyle sayısız yeni değişimi tetikler. Bu nedenle ekolojik istikrarın korunması çok kıymetlidir.”
Dünya genelinde aslan nüfusunda önemli bir azalma olduğuna dikkati çeken Durmuş, “Son 20 yılda aslan nüfusunda yüzde 43 oranında azalma var, şu an dünyada çok önemli bir düşüşle toplam aslan sayısının 20 bin ila 39 bin ortasında olduğu varsayım ediliyor. Hayat alanlarının daralması ve kaçak avcılık üzere faktörler bu azalmanın temel sebepleri arasında” bilgisini verdi.
“SAVANLAR, İNSAN KAYNAKLI TEHDİTLER İLE KARŞI KARŞIYA”
Aslanların yaşadığı ana habitatın savanlar olduğunu belirten Durmuş, “Diğer tüm ekosistemler üzere savanlar da insan kaynaklı birçok tehditle karşı karşıyadır. Bunlar ortasında çok ve plansız otlatma, tarım alanlarına dönüştürme, yerleşim alanlarının ve sanayi alanlarının genişlemesi, ağaç bölümü üzere tehditler sayılabilir. Bunlara olağan ki iklim krizini de eklemek gerekir. Savanlar birçok bitki ve hayvan tipi için hayat alanıdır ve üzerindeki her tehdit, canlılar için tehdittir. Bu nedenle müdafaa çalışmaları yapılırken yalnızca tehdit altındaki tipleri değil, çeşitlerin ömür alanlarının korunması da kesinlikle göz önünde bulundurulmalıdır” diye konuştu.
Canlı tiplerinin iklim değişikliği üzere faktörlere ahenk sağlayamadığı takdirde göç ettiği, hareket kabiliyeti ve ahenk yeteneği zayıf çeşitlerin ise yok olduğu değerlendirmesinde bulunan Durmuş, aslan üzere avcı çeşitlerin dağılım alanını ve göç davranışlarını belirleyen temel faktörün, avladıkları hayvanların yoğunluğu ve hareketleri olduğunu, iklim şartlarındaki değişimlerin aslanların davranışını, avladıkları canlıların hareketlerindeki değişime bağlı olarak etkilediğini kaydetti.
Kuraklık ve su kaynaklarının azalmasının aslanların besin kaynaklarının yoğunluğunu etkilediğini vurgulayan Durmuş, “Av hayvanlarındaki azalışın, aslanların ve öbür avcı cinslerin evcil sürülere daha fazla yönelmesini beraberinde getirmesi mümkündür. Bu da insan-aslan çatışmasını artırabilir ve aslanların daha fazla avlanmasına neden olabilir” diye konuştu. (AA)